De voorbije zomers zorgden knijten opvallend vaker voor lokale overlast, onder meer in en rond het natuurgebied Groot Schoor in Hamme. Om de knijtenhinder aan te pakken, ontwikkelde De Vlaamse Waterweg nv samen met wetenschappers van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) een nieuw type milieuvriendelijke knijtenval. De eerste vallen werden begin mei 2023 opgebouwd in Hamme. Daarnaast zijn er in de gemeente nog extra initiatieven genomen in de strijd tegen knijten, zoals meer kreekvorming en rietaanplanting langs de rivierdijk.
Wat zijn knijten?
Knijten zijn zeer kleine muggen, amper 1 tot 2 mm groot. Hun beten doen doorgaans meer pijn dan die van een gewone mug en ze jeuken harder.
Niet elke knijtensoort bijt. Van de 45 soorten die in België voorkomen, zijn er zo’n 17 aanwezig in het Schelde-estuarium, waarvan de meeste soorten geen hinder veroorzaken. Wanneer er een grootschalige knijtenpopulatie ontstaat op een locatie waar er nog onvoldoende natuurlijke vijanden zitten, dan kan de hinder uitgroeien tot een knijtenplaag voor omwonenden en voorbijgangers.
Wat doet de Vlaamse Waterweg om hinder te beperken?
Betere afwatering door kreekvorming
Bij de aanleg van Groot Schoor zijn er verschillende bressen gemaakt om de afwatering te verbeteren. Waterverzadigd slik en warm weer zijn immers ideaal voor de knijten. Kreekvorming laat het gebied beter ontwateren en zorgt ervoor dat de omgeving niet meer zo interessant wordt voor de muggen.
Plaatsing van knijtenvallen
Sinds mei 2023 staan er in Hamme 25 knijtenvallen.
Met ultraviolette ledstrips, van stroom voorzien door zonnepanelen, worden de knijten aangetrokken. Een fijnmazig gaas laat toe om knijten selectief te vangen en verhindert dat andere insecten in de val terechtkomen. Eens in de val, verdrinken de knijten.
Wil je meer weten over de werking en de plaatsing van de vallen, bezoek dan de website www.sigmaplan.be.
Aanplanting van riet langs rivierdijk
Langs de rivierdijk zijn momenteel twee zones van ongeveer 300 m2 riet aangeplant. INBO bekijkt wat de impact is op knijten door de knijtenlarven op te volgen in het slib. Deze informatie laat toe om de inrichting van deze gebieden, waar nodig, bij te sturen.
Evenwichtig ecosysteem
In heel wat nieuwe of herstelde natuurgebieden is er weinig of geen knijtenhinder. In slibrijke gebieden waar dat wel het geval is, zijn de ecosystemen veelal nog niet in evenwicht en is de voedselpiramide nog niet opgebouwd. Dat evenwicht vinden vraagt echter tijd.
Bij gebieden die onder invloed van de getijden staan, kan dit onevenwicht zich vooral de eerste jaren manifesteren. Ervaring leert dat de overlast afneemt wanneer kreken zich vormen en de vegetatie groeit. De overlast vermindert zo naarmate de natuur zich ontwikkelt en natuurlijke vijanden hun plaats vinden in het nieuwe gebied. Heel wat vissen, vogels, amfibieën, spinnen en insecten lusten de knijt en haar larven.
Meldpunt knijten
Als burger kan je helpen om de knijtenproblematiek nog beter in kaart te brengen, door hinder te melden via het online meldpunt www.sigmaplan.be/nl/knijten.
Meer weten over knijten?
Wil je meer weten over knijten, check dan: https://www.sigmaplan.be/nl/verhalen/op-zoek-naar-een-oplossing-voor-de-knijten-aan-de-schelde/